Opis
Niniejsza książka poświęcona została problematyce garncarstwa wczesnośredniowiecznego Wolina. Wolin byt dawniej jednym z największych nadbałtyckich wczesnośredniowiecznych emporiów handlowych. Pomimo wielu publikacji dotyczących tego stanowiska, stosunkowo niewiele uwagi poświęcono pozyskanym tutaj zbiorom ceramiki naczyniowej. Praca Błażeja Stanisławskiego znakomicie wypełnią tę lukę. Przedmiotem analiz wykonanych przez Autora była technika, formy oraz mikromorfologia wolińskich naczyń. Zestawił ze sobą zespoły naczyń odkrywane w różnych wykopach wolińskich.
Analiza tych zespołów w połączeniu z pieczołowitym odtwarzaniem ich chronologii umożliwiła Autorowi wydzielenie tzw. horyzontów chronologicznych (I-IV) występowania różnych zestawów ceramiki. Obserwacja współwystępowania w poszczególnych horyzontach wydzielonych przez Autora stylów ceramicznych (A-E) dala znakomitą podstawę do skonstruowania modelu przemian społeczno-gospodarczych i kulturowych osady wolińskiej.
Błażej Stanisławski w swoim dziele w interesujący sposób buduje i interpretuje cztery tzw. modele semantyczne, łącząc w sposób przekonywujący specyficzne metody produkcji ceramiki z określonymi grupami społecznymi.
Praca ta poprzez swoje nowatorskie podejście do masowego materiału zabytkowego, jakim jest ceramika naczyniowa, stanowi doskonałą zachętą do dyskusji nad możliwościami interpretacyjnymi tego typu źródeł i wprowadza nowe fakty do znanej nam dotychczas w niewielkim stopniu historii społeczno-gospodarczej Wolina.
dr hab. Sławomir Moździoch, prof. PAN
Spis treści
Od autora
Wstęp
Rozdział 1.Stan badań nad ceramiką wczesnośredniowiecznego Wolina
Rozdział 2. Metoda
Rozdział 3. Kontekst osadniczy ceramiki wczesnośredniowiecznej z Wolina
3.1. Stare Miasto
3.1.1. Wykop nr 0
3.1.2. Wykop nr 4
3.1.3. Wykop nr 5
3.1.4. Wykop nr 6,ar nr 1660
3.1.5. Wykop nr 6 ar nr 1709
3.1.6. Wykop nr 7
3.1.7. Wykop nr 8
3.2. Przedmieście Południowe
3.3. Kącina
3.4. Dzielnica Ogrody
3.5. Srebrne Wzgórze
3.6. Cmentarzysko na wzgórzu Młynówka
3.7. Cmentarzysko na wzgórzu Wisielców
3.8. Osada Południowa
Rozdział 4.Materiał ceramiczny z Wolina
4.1. Naczynia typu AB/Sukow
4.2. Naczynia typu C/Feldberg
4.3. Naczynia typu D/Menkendorf
4.4. Naczynia typu E/Woldegk
4.5. Naczynia typu F/Fresendorf
4.6. Naczynia typu G/Vipperow
4.7. Naczynia typu H/Weisdin
4.8. Naczynia typu I/Warder
4.9. Naczynia typu J/Teterow
4.10.Naczynia typu K
4.11.Naczynia typu L/Kowall
4.12.Naczynia typu M/Bobzin
4.13.Misy
4.14.Wolińska ceramika luksukowa
4.15.Znaki garncarskie
4.16.Ceramika szkliwowa
Rozdział 5.Analiza ceramiki wolińskiej
5.1.Ceramika ze Starego Miasta
5.1.1.Ceramika z wykopu nr 0
5.1.2.Ceramika z wykopu nr 4
5.1.3.Ceramika z wykopu nr 5
5.1.4.Ceramika z wykopu nr 6, z ara nr 1660
5.1.5.Ceramika z wykopu nr 6, z ara nr 1709
5.1.6.Ceramika z wykopu nr 7
5.1.7.Ceramika z wykopu nr 8
5.2.Ceramika z Przedmieścia Południowego
5.3.Ceramika z dzielnicy Ogrody
5.4.Ceramika ze Srebnego Wzgórza
5.5.Ceramika z cmentarzyska na wzgórzu Młynówka
5.6.Ceramika z Osady Południowej
Rozdział 6.Konstrukcja zespołów naczyń
6.1.I horyzont chronologiczny (od schyłku VIII do końca IXw. lub IX/X w.)
6.2.II horyzont chronologiczny (od początku X w. do 3.ćwierci X w.)
6.3.III horyzont chronologiczny (od 4 ćwierci X w.do połowy XI w.)
6.4.IV horyzont chronologiczny (od połowy XI w. do końca XII w.)
Rozdział 7.Garncarstwo wczesnośredniowiecznego Wolina a koncepcja stylu
7.1.Styl w garncarstwie wczesnośredniowiecznego Wolina
Styl A (Sukow-Dziedzice)
Styl B (feldberski)
Styl C
Styl D
Styl E
7.2. Styl w procesach kulturowych wczesnośredniowiecznego Wolina
7.2.1. I model semantyczny
7.2.2. II model semantyczny
7.2.3. III model semantyczny
7.2.4. IV model semantyczny
Uwagi końcowe
Bibliografia
Summary
Tabele
Ryciny