Opis
Z opinii Komisji Wydawniczej Instytutu Archeologii i Etnologii PAN:
Słownik jest dziełem interdyscyplinarnym opracowanym pod kierunkiem archeologa Dominika Nowakowskiego z udziałem historyków mediewistów Dagmary Adamskiej, Aleksandra Paronia, Roberta Sikorskiego, geografa Agnieszki Latochy-Wites, kartografa Marcina Siehankiewicza. Powstał w wyniku prac, przeprowadzonych w ramach projektu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, dzięki którym zebrano informacje historyczne, archeologiczne i geograficzne o 123 wsiach z terenu dzisiejszego powiatu wołoskiego, mających potwierdzoną średniowieczną metrykę. Do czasów współczesnych 88 miejscowości funkcjonuje jako samodzielne sołectwa, a jedna dawna wieś (Brzeg Dolny) awansowała do rangi miasta.
Przedstawiony tom zapowiada szerszą inicjatywę badawczą, mającą na celu stopniowe przygotowanie Słownika osad wiejskich całego Śląska. Potrzeba takiego opracowania jest niezwykle pilna; uprzednie podobne w zamiarach próby, zapoczątkowane najpierw w Kierownictwie Badań nad Początkami Państwa Polskiego, następnie w ramach Słownika historyczno-geograficznego ziem polskich w średniowieczu, zakończyły się fiaskiem. Śląsk pozbawiony jest nowoczesnego leksykonu, w przeciwieństwie do wielu ziem Korony, które takie wydawnictwa mają, właśnie w postaci odpowiednich tomów Słownika historyczno-geograficznego, gotowych lub znajdujących się w toku publikacji. Autorzy Słownika wsi śląskich obrali jednakże inna drogę niż tę wytyczoną przez SHG i przygotowali odrębny program edytorski.
W obszernym wstępie przedstawili cel i koncepcję Słownika, którą jest „publikacja uporządkowanego materiału źródłowego dla poszczególnych wsi historycznego Śląska w okresie średniowiecza oraz próba rekonstrukcji kształtu dawnej wsi”. Zdecydowano, aby prace nad Słownikiem były prowadzone nie w układzie alfabetycznym, lecz w ramach mniejszych jednostek podziału terytorialnego. Tę wybraną przez Autorów jednostką jest współczesny obszar powiatu, w tym przypadku powiatu lubińskiego.
[...] Zebrany przez Autorów materiał dokumentacyjny odznacza się obfitością, poświadcza skrupulatną pracę zespołu. Przedstawiony jest w sposób jasny i łatwy do przeszukiwania. Ilustracje graficzne (ryciny prezentujące zabytki, fragmenty map, rekonstrukcje planów poszczególnych wsi) wykonano wyjątkowo starannie i czytelnie.
SPIS TREŚCI
WSTĘP
Metoda pracy i źródła
Stan badań nad średniowiecznym osadnictwem dzisiejszego powiatu wołowskiego. Charakterystyka fizjograficzna powiatu wołowskiego w perspektywie historycznej
Średniowieczne osadnictwo wiejskie obecnego pow. wołowskiego
Spis literatury (wykorzystanej we Wstępie)
KATALOG WSI
Wykaz skrótów
Baszyn (niem. Beschine)
Białawy (niem. Pakuswitz)
Białawy Małe (niem. Klein Baulwy)
Białawy Wielkie (niem. Gross Baulwy)
Białków (niem. Belkawe, Sternblick)
Boraszyn (niem. Borschen)
Boraszyce Małe (niem. Klein Pantken)
Boraszyce Wielkie (niem. Gross Pantken)
Bożeń (niem. Buschen)
Brzeg Dolny (niem. Brieg)
Brzózka (niem. Dittersbach)
Budków (niem. Bautke)
Bukowice (niem. Pathendori)
Buszkowice Małe (niem. Klein Bauschwitz)
Chwałkowice (niem. Quallritz)
Dąbie (niem. Dahme)
Dębno (niem. Schóneiche)
Dobreil
Domanice (niem. Domnitz)
Domaszków (gm. Dombsen)
Garwół (gm. Garben)
Gliniany (niem. Gleinau)
Głębowice (niem. Glumbowitz)
Godzięcin (niem. Thiergarten)
Grodzanów (niem. Grosen)
Gródek (niem. Grottky)
Gryżyce (niem. Krischutz)
Grzeszyn (niem. Graschine)
Haidau
Iwanowice
Iwno (niem. Ibsdorf)
Jakubikowice (niem. Jakobsdori)
Jeszkowice
Jodłowice (niem. Tannwald)
Karchowice
Kąty (niem. Kanten)
Kleszczowice (niem. Kleschwitz)
Kliszowo
Konary (niem. Kunern)
Konstantin
Kosten
Kozowo (niem. Kaschewen)
Kozy
Kręsko (niem. Kranz)
Krzelów (niem. Krehlau)
Krzydlina Mała (niem. Klein Kreidel)
Krzydlina Wielka (niem. Gross Kreidel)
Krzywy Wołów (niem. Knmmwohlau)
Lipnica (niem. Leipnitz)
Lubiąż (niem. Leubus)
Łazy (niem. Lahse)
Łososiowice (niem. LoBwitz)
Małowice (niem. Kunzendori)
Mikorzyce (niem. Kol. Schónbrunn)
Miłcz (niem. Arnsdorf)
Moczydlnica Dworska (niem. Herrnmotschelnitz)
Moczydlnica Klasztorna (niem. Mónchmotschelnitz)
Mojęcice (niem. Mondschtitz)
Morzyna (niem. Mersine)
Naborów (niem. Neudorf)
Naroków (niem. Norigawe)
Neudeck
Nieszkowice (niem. Nisgawe)
Ninkowice (niem. Nimckowitz)
Orzeszków (niem. Pronzendori)
Pawłoszewo (niem. Pavelschówe)
Pełczyn (niem. Polgsen)
Pierusza (niem. Peruschen)
Piotroniowice (niem. Petranowitz)
Piskorzyna (niem. Piskorsine)
Piszkowice
Pogalewo Małe (niem. Klein Pogul)
Pogalewo Wielkie (niem. GroB Pogul)
Polnischdorf
Prawików (niem. Praukau)
Proszkowa (niem. Prosgawe)
Przyborów (niem. Przybor)
Pysząca (niem. Bschanz)
Radecz (niem. Seifersdorf)
Rajczyn (niem. Rayschen)
Rataje{niem. Rathau)
Rogów Wołowski (niem. Fróschroggen )
Rudawa (niem. Seifrodau)
Rudno (niem. Raudchen)
Rusko
Schónfeld
Siodłkowice ( niem. Schilkowitz)
Sławowice (niem. Schlanowitz)
Słup (niem. Schlaupp)
Smarków (niem. Schmarker)
Smogorzów Wielki (niem. Gross Schmograu)
Smogorzówek (niem. Klein Schmograu)
Stary Dwór (niem. Althof)
Stary Wołów (niem. Alt Wohlau)
Staszowice (niem. Siegda)
Stęszów (niem. Stanschen)
Stobno (niem. Stuben)
Straszowice (niem. Niegsen)
Straża (niem. Striese)
Strenz
Stryjno (niem. Strien)
Stuchowo
Śleszowice (niem. Schlesswitz)
Świerznica
Tarchalice (niem. Tarxdorf)
Trzcinica Wołowska (niem. Klein Strenz)
Turzany (niem. Exau)
Uskorz Mały (niem. Klein Ausker)
Uskorz Wielki (niem. GroB Ausker)
Wały (niem. Reichwald)
Warzęgowo (niem. Wersingawe)
Warzyń (niem. Wahren)
Węgrzce (niem. Wangern)
Wińsko (niem. Winzig)
Wodnica
Wróblino
Wrzeszów (niem. Fróschen)
Wrzosy (niem. Heidevorwerk)
Wyszęcice (niem. wischtitz)
Zagórzyce (niem. Sagritz)
Zakrzewo
Zantirovo
Zlawikowo
Żerków (niem. Gross Stirchen)
Żerkówek (niem. Klein Stirchen)
TABLICE
ZUSAMMENFASSUNG
HNDEKS NAZW MIE]SCOWYCH I OSOBOWYCH