Z pradziejów Roztocza na ziemi zamojskiej
Autor: Bogdan Balcer, Jan Machnik, Jan Sitek
Opis
Roztocze stanowi jeden z ciekawszych i wciąż jeszcze słabo rozpoznanych pod względem archeologicznym obszarów w międzyrzeczu Wisły, Bugu i Dniestru. Jest to wyżynny makroregion o osobliwych cechach fizjograficznych, położony między Wyżyną Lubelską od której oddzielony jest Kotliną Pobuża, a Kotliną Sandomierską (...). Makroregion ten, ciągnący się lekkim łukiem od okolic Kraśnika do Lwowa na długości około 180 km (w tym na obszarze Polski 110 km), dzielony jest przez geografów na kilka mezoregionów i szereg mikroregionów różniących się między sobą cechami orograficznymi i budową geologiczną.
Spis treści
1. Wstęp:
1.1. Stan badań
1.2. Źródłowe podstawy opracowania
2. Materiały:
2.1. Dolinkaq Bliżowska
2.1.1. Bliżów, gm. Adamów
2.2. Dolina Wieprza od Hutek-Namuli do wschodniego skraju Guciowa
2.2.1. Hutki Namule, gm. Krasnobród
2.2.2. Bondyrz, gm. Adamów
2.2.3. Bondyrz-Trzepieciny (przysiółek)
2.2.4. Bondyrz-Folwark (Kolonia-Adamów)
2.2.5. Guciów, gm. Zwierzyniec
2.2.6. Krasnobród, gm. loco
2.3. Sucha dolina od Hutek do Huciska w kierunku Majdanu Kaszteleńskiego
2.3.1. Hucisko, gm. Krasnobród
2.3.2. Malewszczyzna, gm. Krasnobród
2.4. Zabytki znalezione w trakcie uzupełniających badań powierzchniowych
2.4.1. Bondyrz, gm. Adamów
2.4.2. Kaczórki, gm. Adamów
2.4.3. Malewszczyzna, gm. Krasnobród
3. Analiza materiałów:
3.1. Zabytki gliniane
3.1.1. Ceramika kultury pucharów lejkowatych
3.1.2. Ceramika kultury ceramiki sznurowej
3.1.3. Ceramika kultury mierzanowickiej
3.1.4. Ceramika kultury trzcinieckiej
3.1.5. Ceramika z wczesnego średniowiecza
3.1.6. Ceramika chronologicznie i kulturowo jednoznacznie niezidentyfikowana
3.2. Zabytki kamienne
3.2.1. Toporki
3.2.2. Siekieromłoty
3.2.3. Narzędzia motykowate
3.2.4. Siekiery
3.2.5. Kamienie żarnowe i płyty szlifierskie
3.2.6. Tłuki-rozcieracze
3.3. Zabytki krzemienne
3.3.1. Surowce krzemienne
3.3.2. Surowiaki, pozostałości produkcyjne i półsurowiec
3.3.3. Narzędzia
3.3.4. Przynależność kulturowo-przemysłowa i chronologia znalezisk krzemiennych
3.3.5. Wytwórczość krzemieniarska
3.4. Zabytek kościany
3.5. Zabytki żelazne
4. Ogólne wnioski:
4.1. Podział chronologiczno-kulturowy materiału źródłowego i stanowisk
4.1.1. Kultura pucharów lejkowatych
4.1.2. Kultura ceramiki sznurowej
4.1.3. Problem obecności kultury amfor kulistych
4.1.4. Kultura mierzanowiska
4.1.5. Kultura trzciniecka
4.1.6. Późniejsze okresy pradziejowe
4.1.7. Wczesne średniowiecze
4.2. Procesy osadnicze i gospodarcze w pradziejach i we wczesnym średniowieczu oraz ich uwarunkowania środowiskowe
4.3. Osadnictwo pradziejowe i wczesnośredniowieczne w rejonie Bondyrza i Bliżowa w stosunku do innych mezoregionów Roztocza
4.4. Konkluzja generalna
Bibliografia
Prehistory of Roztocze and Zamość Region - summary
Aneks 1:
Wiesław Koman, Wstępne wyniki sondażowych badań wykopaliskowych w Kotlince Bliżowa i w dolinie rzeki Wieprz na odcinku pomiędzy miejscowościami Hutki Namule - Guciów na Roztoczu Tomaszowskim
Aneks 2:
Henryk Maruszczak, Osobliwości stosunków fizjograficznych Roztocza i ich znaczenie dla działalności człowieka w pradziejach i we wczesnym średniowieczu
Aneks 3:
Krystyna Bałaga, Przemiany szaty roślinnej Roztocza Tomaszowskiego w ostatnich 12000 lat