Sukiennictwo w średniowiecznej Polsce

Opis

Obecna książka jest opowieścią o ludziach średniowiecza – twórcach tkanin wełnianych od mo­mentu strzyży owiec, przez tkanie i wykańczanie tekstyliów, aż po ich sprzedaż. Opowiada o życiu codziennym sukienników – zawodowym, ale też rodzinnym, towarzyskim i religijnym. Ważnym elementem tego życia była walka z obcą konkurencją, głównie z dopływem dobrego, taniego sukna zachodniego. Natomiast konkurencji nie stanowiło luksusowe sukno flandryjskie, którego jakość pozostawała poza możliwościami naszych sukienników. Sukiennictwo, w postaci praktycz­nie od średniowiecza niezmienionej, przetrwało aż po schyłek XIX w. i rozwój nowoczesnych, me­chanicznych fabryk.

Z opinii Komisji Wydawniczej IAE PAN:

„Praca Jerzego Maika nawiązuje do najlepszych tradycji badań nad historią kultury materialnej. Odnajdujemy w niej wiele cech charakterystycznych dla tego kierunku, a więc klasyczną, hkmowską triadę problemową (produkcja – dystrybucja – konsumpcja), wypełnioną w największym stopniu w pierwszym zakresie, ale nie pozostawioną bez uwagi w zakresach drugim i trzecim. Można spodziewać się, że "Sukiennictwo...”. na długo pozostanie jednym z podstawowych opra­cowań dziejów produkcji tkanin wełnianych w Polsce, szczególnie jej techniki i organizacji. Będzie kompendium nieodzownym dla badaczy początkujących, inspirującym dla bardziej doświadczo­nych. Wartość opracowania podnosi część ilustracyjna (zachodnioeuropejska ikonografia rze­miosł włókienniczych, zabytki i rekonstrukcje narzędzi tkackich, tkaniny o różnych splotach z ziem polskich)”.

Z recenzji profesora Mateusza Golińskiego:

„Praca prof. Jerzego Maika stanowi dzieło oryginalne, wybitne, przystępnie opracowane, o wyso­kiej wartości naukowej, dotyczące istotnego zagadnienia w procesie poznawania dziejów kultury materialnej Europy i Polski. Jego publikację uważam za w pełni uzasadnioną, będąc przekona­nym, że długo stanowić będzie ono podstawowy punkt odniesienia dla wszystkich chcących po­dejmować badania nad problematyką dawnego włókiennictwa i handlu”.

Z recenzji profesora Jerzego Piekalskiego:

„Całość planowanej książki jest syntetyzującym ujęciem problemów średniowiecznego tkactwa na obszarze dzisiejszych ziem polskich, z obszernym odniesieniem do terenów Europy. Badania przeprowadzono w konwencji właściwej dla archeologii historycznej. Autor – identyfikujący siebie jako archeolog – wykorzystał do swoich celów wszystkie dostępne kategorie źródeł. Zrobił to z na­leżytą ostrożnością, nie przekraczając granic swoich zawodowych kompetencji, powołując się na opinie specjalistów z sąsiednich dyscyplin, głównie historyków, ale także etnologów i profesjonal­nych tkaczy”.

Jerzy Maik jest archeologiem, od blisko 50 lat zatrudnionym w łódzkim ośrodku Instytutu Arche­ologii i Etnologii PAN, którym kierował przez 14 lat, a przez następne 4 był dyrektorem Instytutu. Specjalizuje się w badaniu dziejów włókiennictwa starożytnego i średniowiecznego.

Spis treści

Przedmowa

Foreword

Wstęp

Słownik Terminologiczny

Surowiec

Wstępna obróbka surowca

Przędzenie

Tkanie

Wykańczanie tkanin

Organizacja produkcji sukienniczej

Główne ośrodki sukiennicze

Handel suknem i jego wpływ na rozwój sukiennictwa

Zakończenie

Źródła

Literatura

Summary

List of Figures

Indeks osobowy

Indeks geograficzny