Szczecin wczesnośredniowieczny. Nadodrzańskie centrum
Redaktor serii: Przemysław Urbańczyk
Opis
Książka prezentuje wyniki badań archeologicznych przeprowadzonych na przełomie lat 50. i 60. XX w. na terenie wczesnośredniowiecznego słowiańskiego podgrodzia, na tzw. Rynku Warzywnym w Szczecinie. Ukazana została pełna dokumentacja prac wykopaliskowych wraz z obszernym komentarzem dotyczącym chronologii nawarstwień. Szczegółowo omówiono zagadnienia ważne z punktu widzenia rozwoju i historii gospodarczej wczesnośredniowiecznego kompleksu osadniczego, w którym obszar nadodrzański odgrywał kluczową rolę: przemiany w charakterze i rozplanowaniu zabudowy mieszkalnej i gospodarczej, warunki życia codziennego mieszkańców, sposoby zdobywania pożywienia, pracę rzemieślniczą i chałupniczą, ubiór, ozdoby, rozrywki. W podsumowaniach wykorzystane zostały wyniki badań specjalistycznych, w tym dendrologicznych, osteologicznych i ichtiologicznych. Całość zamyka zarys dziejów Szczecina z perspektywy archeologii, od najstarszego osiedla na Wzgórzu Zamkowym po czasy lokacji miasta na prawie magdeburskim.
Spis treści
O autorach
Rozdział I. Wprowadzenie
1. Zarys dziejów wczesnośredniowiecznego Szczecina (Marek Dworaczyk)
2. Zarys dziejów badań archeologicznych w Szczecinie (Anna Bogumiła Kowalska)
3. Wykop na Rynku Warzywnym. Założenia merytoryczne pracy (Anna Bogumiła Kowalska)
4. Próba rekonstrukcji topografii Starego Miasta w Szczecinie (Ryszard Krzysztof Borówka, Bolesław Wolny)
Rozdział II. Źródła archeologiczne
1. Charakterystyka warstw kulturowych (Marek Dworaczyk, Anna Bogumiła Kowalska)
2. Podstawy datowania warstw kulturowych na Rynku Warzywnym (Marek Dworaczyk, Anna Bogumiła Kowalska)
3. Synchronizacja chronologiczna wczesnośredniowiecznych nawarstwień kulturowych w obrębie szczecińskiego kompleksu osadniczego (Marek Dworaczyk)
Rozdział III. Zabudowa mieszkalno-gospodarcza (Anna Bogumiła Kowalska)
1. Konstrukcje budynków
2. Funkcje budynków
3. Miejsca siedliskowe
4. Konstrukcje ulic
Rozdział IV. Organizacja przestrzenna zabudowy (Marek Dworaczyk, Anna Bogumiła Kowalska)
Rozdział V. Życie codzienne mieszkańców wczesnośredniowiecznego Szczecina w świetle źródeł archeologicznych (Anna Bogumiła Kowalska)
1. Elementy wyposażenia gospodarstw domowych (grupa funkcjonalna A)
2. Wytwórczość i zajęcia niewytwórcze (grupa funkcjonalna B)
3. Narzędzia wielofunkcyjne (grupa funkcjonalna C)
4. Rybołówstwo i transport wodny (grupa funkcjonalna D)
5. Zdobywanie pożywienia, rolnictwo i hodowla (grupa funkcjonalna E)
6. Wyposażenie osobiste (grupa funkcjonalna F)
7. Biżuteria (grupa funkcjonalna G)
8. Zabawki, gry, instrumenty muzyczne (grupa funkcjonalna F)
Rozdział VI. Garncarstwo (Marek Dworaczyk)
Rozdział VII. Szczecin we wczesnym średniowieczu z perspektywy archeologii (Anna Bogumiła Kowalska)
Bibliografia
Summary
Indeks osób
Spis ilustracji, rycin i tabel
Aneks 1 – tabele zbiorcze materiału zabytkowego (tabele 11–25)
Aneks 2 – zabytki wydzielone z poszczególnych warstw (tabele 25–56)
Aneks 3 – zabytki według grup surowcowych (tabele 57–66)
Aneks 4 – tablice zabytków wydzielonych (ryc. 182–246)
Szczecin wczesnośredniowieczny Nadodrzańskie centrum
