Proletariusze modlitwy?

Opis

Liczne grupy niższego kleru obecne w późnośredniowiecznych miastach zostały jak dotąd przebadane w niewielkim stopniu. Niniejsza rozprawa próbuje wypełnić tę lukę, wszechstronnie ukazując zbiorowość duchownych aktywnych w Nysie do 1520 roku. Szczególna uwaga została poświęcona sposobom pozyskiwania beneficjów kościelnych, ceremoniom towarzyszącym objęciu prebendy, a także sytuacji finansowej i codziennemu bytowaniu kleru.

Ewa Wółkiewicz jest profesorem w Ośrodku Historii Kultury Materialnej IAE PAN w Warszawie. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół historii Kościoła oraz miast śląskich w późnym średniowieczu i we wczesnej nowożytności.

Description

Proletarians of prayer? Career paths, finances and material culture of the lower clergy in medieval Nysa

Many groups of lower clergy present in the late medieval cities have so far been little studied. This dissertation tries to fill this gap by restoring the memory of the clergy active in Nysa (Poland) until 1520. The methods of obtaining church benefices, the ceremonies accompanying the taking of the prebend, as well as the financial situation and everyday life of the clergy were discussed in detail.

Spis treści

Wstęp

1 Problemy terminologiczne

2 Stan badań

3 Źródła

4 Konstrukcja pracy

I Instytucje kościelne i beneficja – liczebność duchownych w Nysie

II Grupy kleru w Nysie – charakterystyka

1 Plebani

1.1 Droga do prebendy

1.2 Pochodzenie terytorialne i społeczne

1.3 Wykształcenie

2 Altaryści

2.1 Uprawnienia i obowiązki

2.2 Formalne objęcie prebendy

2.3 Podstawy majątkowe

2.4 Pochodzenie terytorialne i społeczne

2.5 Wykształcenie

2.6 Kumulacja beneficjów

3 Kaznodzieje

4 Kapelani

5 Wikariusze

6 Mansjonarze

7 Służba kościelna

7.1 Zakrystianie i dzwonnicy

7.2 Organiści

III Warunki bytowe niższego kleru

1 Domy

2 Wyposażenie

IV Piśmienność i księgozbiory

1 Księgozbiory

2 Piśmiennictwo pragmatyczne – korespondencja

3 Działalność w notariacie

V Niższy kler wobec idei reformacyjnych

ANEKSY

1 Wykazy duchownych

2 Biogramy plebanów nyskich w układzie chronologicznym

3 Duchowni, którym błędnie przypisano objęcie parafii w Nysie

4 Nieskuteczne prowizje papieskie na parafię św. Jakuba w Nysie

5 Biogramy niższego duchowieństwa w Nysie w układzie alfabetycznym

6 Duchowni, którym błędnie przypisano objęcie altarii w Nysie

7 Nieskuteczne prowizje apostolskie na nyskie altarie

Wykaz skrótów

Wykaz źródeł i opracowań