Bohater religijny w świętej przestrzeni. Kult św. Wojciecha na przełomie XX i XXI wieku

Opis

Zadaniem tej publikacji jest przedstawienie współczesnego obrazu kultu św. Wojciecha w Polsce, prezentacja relacji religijno-aspołecznych zachodzących między czczoną postacią a miejscami z nią powiązanymi oraz udowodnienie ścisłego związku między kultem postaci św. Wojciecha jako bohatera religijnego а kultywowaniem przez daną społeczność miejsca geograficznego. Książka powstała przede wszystkim na podstawie wyników badań etnologicznych prowadzonych w latach 1995-1998 i w roku 2000. Analiza materiałów terenowych oraz wszelkie zawarte w tej publikacji wnioski odnoszą się do tego okresu,

W książce ukazuje związek świętej postaci z przynależnym do niej świętym miejscem we współczesnej kulturze polskiej oraz odzwierciedlenie tej relacji w szerszym kontekście kulturowo-społecznym. Poprzez pryzmat konkretnych miejsc związanych ze św. Wojciechem, ich historii, obecnej kondycji, rangi, kategorii, roli i znaczenia, ukazuję relacje symboliczne między postacią świętego a miejscem mu przypisanym, akceptowane przez społeczności je tworzące i komunikujące. Przedstawiam również ich tło historyczne i teoretyczne dla naświetlenia istoty fenomenu religijnego, jakim jest kult postaci i kult miejsca oraz opisania jego charakteru kulturalno-historycznego.

Spis treści

Spis treści:
Podziękowania
Wstęp:
Stan badań
Literatura przedmiotu:
Literatura dotycząca sakralizacji przestrzeni
Literatura dotycząca kultu postaci, ze szczególnym uwzględnieniem św. Wojciecha
Publikacje historyczne dotyczące postaci św. Wojciecha
Rozdział I. Religia w życiu człowieka w świetle badań antropologicznych
Rozdział II. Kult św. Wojciecha w historii
Rozdział III. Miejsce i postać - rozważania teoretyczne:
Koncepcja świętego miejsca i zjawiska pielgrzymowania
Mitologizacja postaci: św. Wojciech jako bohater religijny:
Święty - bohater narodowy - bohater religijny
Św. Wojciech jako bohater religijny
Campbellowski schemat mityzacji bohatera
Rozdział IV. Postać św. Wojciecha w literaturze religijnej i świeckiej z końca XX wieku:
Św. Wojciech w literaturze religijnej:
Kazania i przemówienia okolicznościowe duchowieństwa
Prasa katolicka i katolickie wydawnictwa okazjonalne
Literatura pobożnościowa dla dzieci i młodzieży
Św. Wojciech w literaturze świeckiej:
Prasa lokalna
Prasa ogólnopolska
Artykuły i publikacje popularno-naukowe
Postać św. Wojciecha w wyobrażeniach współczesnych katolików polskich
Rozdział V. Historia i stan obecny sanktuariów św. Wojciecha:
Gniezno - najstarsze miejsce kultu św. Wojciecha
Gdańsk-Święty Wojciech
Święty Gaj - prawdopodobne miejsce śmierci Świętego
Gorzędziej nad Wisłą
Cieszęcin
Rozdział VI. "Szlaki św. Wojciecha" - miejsca związane w tradycji z postacią Świętego:
Karpacki szlak z Węgier do Krakowa
Śląski szlak z Pragi do Gniezna
Szlak wielkopolsko-pomorski z Gniezna do Gdańska
Rozdział VII. Współczesny kult św. Wojciecha w pozostałych rejonach Polski:
Województwo warmińsko-mazurskie
Rozdział VIII. Wnioski końcowe: relacja zachodzące między miejscem uświęconym a kultem św. Wojciecha jako bohatera religijnego we współczesnym krajobrazie religijnym Polski
Aneks:
1. Mapy
2. Materiały terenowe do rozdziału szóstego
3. Materiały terenowe do rozdziału siódmego
Bibliografia:
Materiały archiwalne
Literatura
Spis ilustracji