Opis
Wczesnośredniowieczny Szczecin to jeden z najciekawszych i najbardziej złożonych ośrodków, zarówno w sferze politycznej, kulturowej, jak i ekonomicznej. Jego gospodarka formowała się pod wpływem szczególnej lokalizacji. Podczas wieloletnich badań wykopaliskowych wydobywano w Szczecinie dziesiątki tysięcy szczątków zwierzęcych, będących obiektem badań już od lat 50. XX wieku.
Książka jest multidyscyplinarną pracą archeozoologiczną, w której bazując na wszelkich dostępnych źródłach, próbuje się uchwycić specyfikę Szczecina w sferze gospodarki zwierzętami. Autorka zebrała wyniki analiz zoologicznych (włączając własne), teksty źródłowe dotyczące konsumpcji mięsa, hodowli zwierząt i łowiectwa. Korzystała również z prac weterynaryjnych i zootechnicznych. Na tej podstawie zidentyfikowano procesy gospodarcze, jakim ulegał Szczecin pomiędzy X a XIII wiekiem oraz jego zróżnicowanie socjotopograficzne. Książka dowodzi wielkiej wartości pozyskiwanych wykopaliskowo szczątków zwierzęcych, jako źródeł poznania modelów konsumpcji, hodowli, procesów socjologicznych i ekonomicznych.
Spis treści
I. Wprowadzenie do problematyki badań nad szczątkami zwierzęcymi z wczesnośredniowiecznego Szczecina:
1. Wstęp:
Cel pracy i jej zakres
Układ pracy
Podziękowania
2. Ujście Odry we wczesnym średniowieczu - tło historyczne:
Początki szczecińskiej osady i grodu
Rozwój Szczecina w okresie przedlokacyjnym (X-XIII w.) na tle historii Pomorza Zachodniego
Nadodrzańska dzielnica Szczecina. Wschodnia część suburbium
3. Stan wiedzy o wczesnośredniowiecznej hodowli i łowiectwie na Pomorzu Zachodnim
II. Opis materiału archeozoologicznego
III. Metody badawcze
IV. Wyniki analizy archeozoologicznej szczątków zwierzęcych z obszaru wczesnośredniowiecznego Szczecina:
1. Gatunki zwierząt z wczesnośredniowiecznego Sczecina - ujęcie ogólne
2. Zidentyfikowana gatunki. Wzgórze Zamkowe:
Wzgórze Zamkowe - 2. połowa XII wieku
Wzgórze Zamkowe - XIII wiek
3. Zidentyfikowane gatunki - zachodnia część pogdgrodzia (st. VI)
4. Zidentyfikowane gatunki, zachodnia część suburbium (Rynek Warzywny):
Zachodnia część suburbium, 1. połowa X wieku
Zachodnia część suburbium, 2. połowa X wieku
Zachodnia część suburbium, 1. połowa XI wieku
Zachodnia część suburbium, 2. połowa XI wieku
Zachodnia część suburbium, 1. połowa XII wieku
Zachodnia część suburbium, 2. połowa XII wieku
Zachodnia część suburbium, 1. połowa XIII wieku
5. Zidentyfikowane gatunki - wschodnia część podgrodzia:
Gatunki z części wschodniej szczecińskiego podgrodzia - ogólna charakterystyka
Podgrodzie - część wschodnia, faza I, XI wiek
Podgrodzie - część wschodnia, faza II, 1. poł. XII wieku
Podgrodzie - część wschodnia, faza III, 2. poł. XII wieku
Pogrodzie - część wschodnia, faza IV, 1. poł. XIII wieku
Badanie jednorodności materiałów osteologicznych z terenu wschodniej części suburbium
Analiza typów konsumpcji w części wschodniej suburbium szczecińskiego
6. Zestawienie materiałów osteologicznych z terenu wczesnośredniowiecznego Szczecina:
Suburbium szczecińskie
Wzgórze Trzygłowa i suburbium
Badanie homogenności wczesnośredniowiecznych materiałów osteologicznych z obszaru Szczecina
Analiza typów konsumpcji we wczesnośredniowiecznym Szczecinie. Wschodnia i zachodnia część suburbium
Analiza modeli konsumpcji mięsa z terenu całego wczesnośredniowiecznego Szczecina
7. Analiza porównawcza rozkładów gatunkowych materiałów osteologicznych z ośmiu wczesnośredniowiecznych ośrodków osadniczych i Szczecina:
Zamienność modeli konsumpcji na Pomorzu Zachodnim we wczesnym średniowieczu
8. Rozkład anatomiczny szczątków zwierzęcych z obszaru wschodniej części suburbium:
Rozkład anatomiczny szczątków zwierzęcych. Udziały procentowe części tuszy podzielone wg rozbioru technologicznego
Podsumowanie wyników analizy rozkładów anatomicznych
9. Wiek uboju zwierząt hodowlanych
10. Płeć zwierząt i analiza morfologii:
Określanie płci zwierząt na podstawie szczątków
Typ morfologiczny zwierząt hodowlanych ze wschodniej część suburbium
11. Zmiany patologiczne, ślady i uszkodzenia kości ze wschodniej części suburbium:
Zmiany chorobowe na kościach
Ślady na kościach związane z obróbką konsumpcyjną tuszy
Rzemiosło i obróbka użytkowa kości
V. Zwierzęta we wczesnośredniowiecznym Szczecinie. Omówienie wyników analizy archeozoologicznej:
1. Konsumpcja mięsa na terenie nadodrzańskiej części suburbium
2. Konsumpcja mięsa we wczesnośredniowiecznym Szczecinie
3. Hodowla i użytkowanie zwierząt w Szczecinie
4. Zwierzęta dzikie i łowiectwo
5. Rybołówstwo
VI. Gospodarcze znaczenie zwierząt w Szczecinie na tle innych wczesnośredniowiecznych ośrodków osadniczych
VII. Podsumowanie
VIII. Literatura
IX. Tabele katalogu
Animals in the Economy of Early Medieval Szczecin. Summary
Zwierzęta w gospodarce wczesnośredniowiecznego Szczecina
