Opis
Prezentowana monografia dotyczy procesów fundacji konwentów Ubogich Pań, zarządzania majątkiem, organizacji wewnętrznej i liczebności zgromadzeń, architektury zespołów klasztornych, omawia także przebieg uroczystości wstępowania do wspólnot i składania ślubów zakonnych. Nakreśla różnorodne aspekty realiów życia i funkcjonowania wspólnot klarysek na Śląsku, w Małopolsce i Wielkopolsce: kwestie wyżywienia i postów, strukturę wydatków, higienę osobistą. Badania obejmują ponad trzy stulecia – od momentu pojawienia się zakonnic św. Klary na ziemiach polskich w połowie XIII w. do przełomu XVI i XVII w.
Problematyka materialnego bytowania zakonnic w polskich klasztorach przedstawiona została na tle europejskim. Pozwoliło to dostrzec analogie i prawidłowości, z drugiej zaś strony udało się wskazać odrębności funkcjonowania rodzimych konwentów. Wynikały one z uwarunkowań materialnych, społecznych i gospodarczych, począwszy od różnic w budownictwie i architekturze założeń klasztornych, po gradację przewinień i kar wobec sióstr, barwy strojów zakonnych, spożywane pokarmy i napoje.
Spis treści
Uwagi wstępne
1.Stan i problematyka badań
2.Zakres rzeczowy pracy i charakterystyka bazy źródłowej
3.Początki zakonu św. Klary
Rozdział I. Fundacja. Podstawy gospodarcze
1.Okoliczności i czas powstania rodzimych fundacji. Uposażenia i przywileje.
2.Usytuowanie klasztoru – czynniki decydujące
3.Zmiany w uposażeniu.
4.Źródła dochodów
5.Zarządzanie własnością – prokuratorzy i pełnomocnicy
Rozdział II. Struktury konwentów
1.Hierarchia władzy w zakonie św. Klary
2.Urzędy i godności klasztorne
3.Liczebność konwentów
Rozdział III. Architektura zespołów klasztornych
1.Architektura klasztorów i kościołów w świetle prawa zakonnego
2.Kościoły zakonne
3.Klasztory
4.Wyposażenie pomieszczeń
Rozdział IV. Przyjmowanie do klasztorów. Ceremonie obłóczyn i składania ślubów zakonnych
1.Kandydatki
2.Edukacja i wykształcenie
3.Ceremonia obłóczyn. Nowicjat.
4.Śluby profesji
Rozdział V. Codzienność życia zakonnego między prawem a realiami
1.Rytm dnia, tygodnia, roku
2.Ubiór
3.Wyżywienie, posty, dyspensy
4.Higiena osobista
5.Własność wspólna i indywidualna
6.Wykroczenia przeciw regule, prawu zakonnemu. System kar
7.Choroba
8.Ostatnie chwile życia. Liturgia śmierci. Pogrzeb
Zakończenie
Summary
Wykaz źródeł i bibliografia
Spis rycin
Indeks nazw geograficznych
Reguła zakonna jest wozem do nieba. Realia życia w klasztorach Klarysek od XIII do końca XVI w w Małopolsce, Wielkopolsce, i na Śląsku
