Samotrzeć, w kompanii czy z orszakiem?
Redaktor: Ewa Wółkiewicz, Monika Saczyńska
Opis
Prezentowany tom studiów porusza zagadnienie społecznej historii podróży i jej związku z problemem elitarności i dystynkcji. Nie ulega wątpliwości, że mobilność była nieodłączną cechą stylu życia elity i wyznacznikiem jej statusu. Przemieszczanie się dostarczało też wyjątkowo dobrej okazji do manifestowania własnej pozycji społecznej. Okazałe wyposażenie podróżne, dobór środków transportu czy liczebność orszaku jednoznacznie demonstrowały status społeczny podróżującego. Rozległa perspektywa czasowa, przyjęta przy doborze studiów niniejszego tomu pozwala na dokonanie pewnych obserwacji odnośnie dynamiki mobilności w poszczególnych warstwach społecznych. W średniowieczu przemieszczanie się wynikało z konieczności, a jedynie wyjątkowo potwierdzone są wyjazdy rekreacyjne. Niewątpliwy przełom przyniosły czasy nowożytne, zmieniające postrzeganie podróży i nadające jej wartość samą w sobie jako niezbędnego doświadczenia w procesie socjalizacji i edukacji jednostki.
Spis treści
Wstęp
Wykaz skrótów
Michał Tomaszek – Wyjście poza klasztor równe śmierci? Podróże mnicha Tuotilona w klasztornej historii Sankt Gallen Ekkeharda IV
Michał Gronowski OSB – Abbas ambulans. Podróże świętych opatów Cluny (X–XII wiek
Beata Wojciechowska – Duchowni włóczędzy w świetle ustawodawstwa synodalnego metropolii gnieźnieńskiej
Jacek Maciejewski – Susceptio episcopi w czasie uroczystych wjazdów biskupich w średniowieczu (do końca XII wieku
Ewa Wółkiewicz – Episcopus ambulans. Formy i organizacja podróży biskupów wrocławskich w późnym średniowieczu
Monika Saczyńska – Z Bogiem do Boga – obrzęd błogosławienia pielgrzymów w pontyfikatach krakowskich z XV wieku
Marek D. Kowalski – Między Italią a Polską. Podróże kolektorów papieskich w XV wieku
Paweł Dembiński – Koszty podróży kanoników poznańskiej kapituły katedralnej w XV wieku
Agnieszka Lissowska-Lewkowicz – Capistranus triumphans. Jan Kapistran kaznodzieja podróżujący, czyli jak miasto wita świętego męża
Grażyna Rutkowska – Podróże polskich królowych w XV wieku
Martin Capsky – Vratislavští poslové a poselstva na panovnických dvorech. Příspěvek k cestováni a politické komunikaci v pozdním středověku
Beata Możejko – Morskie podróże późnośredniowiecznych gdańszczan do Zachodniej Europy – wstępne rozeznanie materiału
Maja Gąssowska – Ostatnia misja Gottschalka Remmelingrode w służbie civitatis Revaliensis (1494 rok)
Mlada Holá – Podróże hołdownicze czeskich władców do Wrocławia w okresie późnośredniowiecznym i wczesnonowożytnym (1438–1617)
Roman Krzywy – Peregrynacja edukacyjna jako topos pochwalny w polskiej biografistyce renesansowej. Przyczynek do antropologii podróżowania
Małgorzata Wrześniak – „Miasta włoskie co przedniejsze”, czyli o trasie zwiedzania staropolskich podróżników do Italii (XVI–XVIII wiek
Magdalena Dąbrowska – Podróże Rosjan po Europie Zachodniej w ostatnich latach XVII wieku (cele i przebieg w świetle wybranych relacji)
Dorota Żołądź-Strzelczyk – „Nadobna to jest rzecz młodemu człowiekowi do cudzych krajów się przejeździć” – miejsce podróży w edukacji polskiej szlachty XVI–XVII wieku
Anna Markiewicz – „W cudzych krajach komperegrynant”. Kilka uwag na temat zagranicznej podróży kasztelanica kamienieckiego Stefana Potockiego
Magdalena Ujma – Styl życia w podróżach Marii Kazimiery i Jana Sobieskich
Małgorzata Ewa Kowalczyk – „W kompanii podróżnej krajczyny koronnej Anny Teresy Potockiej”. Zapiski z wojażu po Europie Stanisława i Agnieszki z Izbickich Treterów
Veronika Čapska – Mendicant Friar in Contact with “Other” Religious Virtuosi: the Travel Writing of the Servite Angelikus Maria Müller (1677–1734)
Adam Kucharski – Żegluga przybrzeżna i śródlądowa jako sposób komunikacji staropolskich podróżników XVII wieku
Katarzyna Justyniarska-Chojak – Kolasami i wozami – wrażenia Karola Ogiera z pobytu w siedemnastowiecznej Polsce
Agnieszka White – Przybysze z Wysp Brytyjskich w podróży przez Rzeczpospolitą doby baroku
Dariusz Milewski – Podróżowanie w czasie wojny. Doświadczenia Pawła z Aleppo z Mołdawii i Ukrainy w okresie powstania Bohdana Chmielnickiego
Mariusz Sawicki – Wjazdy magnatów litewskich na sejmy konwokacyjne i elekcyjne w II połowie XVII wieku
Katarzyna Kuras – W drodze do Mitawy w 1727 roku. Podróże i ceremoniał związany z obradami komisji kurlandzkiej
Maciej Kowalski – Życie w ciągłych rozjazdach – podróżowanie jako forma aktywności młodego magnata w czasach Augusta Mocnego według diariusza księcia Michała Kazimierza Radziwiłła
Tomasz Ciesielski – Podróże eksportacyjne w czasach saskich
Dariusz Główka – Organizacja handlu powozami w czasach stanisławowskich w świetle ogłoszeń prasowych
Paweł Konieczny – Podróżowanie w osiemnastowiecznej Wirginii
Samotrzeć, w kompanii czy orszakiem ? Społeczne aspekty podróżowania w średniowieczu w czasach nowożytnych
