Opis
Anna Rybarczyk pracuje jako adiunkt w Ośrodku Badań nad Dawnymi Technologiami Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. Jej zainteresowania naukowe skupiają się na tematyce późnośredniowiecznego i nowożytnego ubioru oraz akcesoriów mody. W kręgu zainteresowań badaczki znajdują się też wyroby włókiennicze tego okresu.
W opartej na pracy doktorskiej monografii Odzież i akcesoria stroju w średniowiecznym Elblągu autorka prezentuje znaleziska wiążące się ze strojem średniowiecznym, pochodzące z wieloletnich badań wykopaliskowych prowadzonych na Starym Mieście w Elblągu. Dolną granicą chronologiczną opracowania jest data powstania miasta, czyli rok 1237, górną zaś umowny koniec średniowiecza, tożsamy z końcem XV wieku.
W tekście przedstawione zostały wyroby włókiennicze, elementy ubiorów, biżuteria, pasy i ich elementy, różnego rodzaju sakiewki i kaletki oraz przedmioty ukazujące sylwetki ludzkie. Dzięki licznym odwołaniom do źródeł historycznych i ikonograficznych autorka podejmuje temat ubioru średniowiecznego w szeroki, interdyscyplinarny sposób. Strój elbląskich mieszczan doskonale pokazuje jak silna była unifikacja kultury materialnej w obszarze wpływów hanzeatyckich. Dla wielu przeanalizowanych zabytków z łatwością można znaleźć analogie nie tylko w materiale archeologicznym pochodzącym z zachodniej Europy, ale też w tamtejszych kolekcjach muzealnych czy przekazach ikonograficznych.
W ręce czytelników trafia bogato ilustrowana i napisana w przystępny sposób książka, która zainteresuje nie tylko archeologów i kostiumologów, ale też wszystkich miłośników średniowiecza czy rekonstrukcji historycznej.
Spis treści
WSTĘP
ROZDZIAŁ 1. STAŃ BADAŃ NAD UBIOREM ŚREDNIOWIECZNYM
ROZDZIAŁ 2. ODZIEŻ
2.1.WYROBY WŁÓKIENNICZE
2.1.a. Tkaniny wełniane
2.1.b. Tkaniny półwełniane
2.1.c. Tkaniny jedwabne
2.1.d. Tkaniny lniane
2.1.e. Tkaniny bawełniane
2.1.f. Wstążki
2.1.g. Galony
2.1.h. Wyroby tabliczkowe
2.1.i. Dzianiny
2.1.j. Filc
2.2.ELEMENTY UBIORÓW
2.2.a. Kaftany
2.2.b. Rękawiczki
2.2.c. Nakrycia i dekoracje głowy
2.2.d. Zapięcia ubrań. Sznurówki i guziki
ROZDZIAŁ 3. AKCESORIA STROJU
3.1. BIŻUTERIA I DROBNE ELEMENTY METALOWE
3.1.a. Pierścionki
3.1.b. Zapinki
3.1.c. Dzwonki
3.1.d. Paciorki
3.1.e. Łańcuszki
3.1.f. Plakietki pielgrzymie i świeckie
3.2. PAS I JEGO ELEMENTY
3.2.a. Pasy
3.2.b. Sprzączki
3.2.c. Skuwki
3.2.d. Okucia końca pasa
3.2.e. Inne okucia pasa
3.3. TORBY I MIESZKI
3.3.a. Sakiewki
3.3.b. Kaletki
3.3.c. Jałmużniczki tekstylne
ROZDZIAŁ 4. PRZEDSTAWIENIA STROJU NA PRZEDMIOTACH CODZIENNEGO UŻYTKU
ROZDZIAŁ 5. UBIÓR ŚREDNIOWIECZNYCH ELBLĄŻAN
5.1 BARWY I WZORY
5.2. TYPY UBIORÓW I MODA
5.3. UBIORY I AKCESORIA STROJU DAMSKIE ORAZ MĘSKIE
5.4. WYRÓŻNIKI ZAMOŻNOŚCI I WYSOKIEJ POZYCJI SPOŁECZNEJ
5.5. UBIÓR ROBOCZY
5.6. ELEMENTY STROJU O ZNACZENIU SYMBOLICZNYM
5.7. LOKALNE, CZY Z IMPORTU?
ZAKOŃCZENIE
LITERATURA
SPIS ILUSTRACJI
WYBÓR TEKSTÓW ŹRÓDŁOWYCH
SŁOWNICZEK
INDEKS GEOGRAFICZNY
INDEKS OSOBOWY
SUMMARY
KATALOG
