Opis
Książka oprawa miękka zawiera płytę CD
Od redakcji
Niniejsza monografia prezentuje kompleksowe, interdyscyplinarne wyniki badań osady kultury ceramiki wstęgowej rytej na stanowisku 2 w Gwoźdźcu. Jest to obecnie jedna z dwóch (obok Samborca) najstarszych osad tej kultury na terenie Polski Z pewnością monografia ta jest dokonaniem o dużym znaczeniu, zarówno ze względu na skalę badań terenowych, jak i przeprowadzonych analiz specjalistycznych. Uzyskane wyniki przyczynią się do ogromnego poszerzenia wiedzy o początkach kultury ceramiki wstęgowej rytej, jej chronologii pochodzeniu i rozprzestrzenianiu się, jak również gospodarce i systemie gospodarowania wewnętrznego osad.
Prezentowane osiągnięcia są nie zwykle istotne tak że dla szerokiej problematyki, związanej zagadnieniami genezy i rozwoju neolitu środkowoeuropejskiego. Odnoszą się one bowiem do znacznie
większego terenu niż dorzecze górnej Wisły i wpłyną z pewnością na postrzeganie procesu neolityzacji i adaptacji pierwszych rolników, na kwestię korelacji chronologicznej i stylistycznej najstarszej fazy KCWR na różnych terenach oraz na zagadnienie kontaktów między regionalnych i związków z obszarami macierzystymi.
Opracowanie opublikowane zostało jako książka z załączoną płytą CD.W formie elektronicznej znalazły się: katalog obiektów, tablice z materiałami zabytkowymi i plan stanowiska. Są one dostępne również pod linkiem https://rcin.org.pl/dlibra/publication/269557
Prezentowane wyniki są efektem zaangażowania całego zespołu badaczy,zarówno cenionych specjalistów z ogromnym dorobkiem ,jak i młodych,świetnie zapowiadających się naukowców.Wszystkim chcemy w tym miejscu przekazać gorące wyrazy wdzięczności.Cześć z nich stanowiła trzon ekipy terenowej,efektywnej profesjonalnej Podziękowania należą się także całej grupie osób eksplorujących obiekty i nawarstwienia, z których większość wywodziła się spośród lokalnych mieszkańców-zawsze gotowych do ciężkiej
pracy miłych i pomocnych.Należy tu także podkreślić rolę właścicieli pól, kluczowych dla badań wykopaliskowych. Niektórzy z nich nie tylko udostępnili teren pod założenie wykopów,ale także z zaangażowaniem eksplorowali relikty osadnictwa.
Badania terenowe w Gwoźdźcu oraz analizy specjalistyczne stanowiły element projektu finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki, pt.,, Najstarsza faza kultury ceramiki wstęgowej rytej w Małopolsce (5600/5500-5300 BC) -geneza, datowanie, osadntctwo, gospodarka [ The oldest phase of the lLinear Pottery Culture in the Lesser Poland (5600/5500-5300BC) - genesis, dating, settlement, economy ] NC;N 2;N14/L5lB/HS3/02460, realizowanego w latach 2015-2019. Kierownikiem grantu i badań wykopaliskowych była dr hab. Agnieszka Czekaj-Zastawny (IAE PAN, Kraków). Prace prowadzono we współpracy z Muzeum Okręgowym w Tarnowie,podhasłem,,Projekt Archeologiczny Gwoździec''.
SPIS TREŚCI
SPIS TREŚCI / TABLE OF CONTENTS
Od Redakcji / From the Editors
1.Wprowadzenie/Introduction -Agnieszka Czekaj-Zastawny, Agnieszka Kukułka, Maria Lityńska-Zając
1.1. Położenie stanowiska i warunki naturdne / Location ofthe site and natural conditions
1.2.Historia badań/History of research 2.Materiały zabytkowe / Prehistoric materials
2.1. Metodyka badań archeologicznych / Methodology of archaeological research -
Agnieszka Czekaj-Zastawny,Tomasz Oberc
2.2. Stan zachowania materiałów zabytkowych i procesy erozyjne zachodzące na stanowisku / State of
preservation of archaeological remains and erosion processes taking place at the site – Robert Kenig,
Tomasz Oberc, Andreas Kotula
2.3. Wprowadzenie do chronologii osady / Introduction to the chronology of the setdement -
Agnieszka Czekaj-Zastawny
2.4. Obiekty nieruchome / Archaeological features – Agnieszka Czekaj-Zastawny,Tomasz Oberc
2.4.1. Gospodarstwa -naziemne domy słupowe i zagłębione obiekty gospodarcze / Households -
overground post houses and hollowed setdement pits
2.4.2. Strefa jam gospodarczych z fazy wczesnożeliezowskiej / Zone of settlement pits occurrence
dated to the early Zeliezovce phase
2.4.3. Strefa jam gospodarczych o nieokreślonej chronologii / Zone ofunidentified settlement pits
occurrence
2.5.Ceramika/Pottery
2.5.1. Ceramika naczyniowa kultury ceramiki wstęgowej rytej / Ceramic vessels of the Linear
Pottery Culture -Agnieszka Czekaj-Zastawny, Anna Rauba-Bukowsha, Agnieszka Kukułka,
Magdalena Bochnia
2.5.1.1.Ornamenqrka/Ornamentation
2.5.1.2.Formy/Forms
2.5.1.3.Technologia/Technology
2.5.2. Ceramika importowana / Imported pottery Agnieszka Czekaj-Zastawny,
Ama Rauba-Bukowska,Agnieszka Kukułka
2.5.3.Inne wyroby ceramiczne/Other ceramic artefacts-Agnieszka Czekaj-Zastawny
Agnieszka Kukułka C,
2.5.4.Analiza pozostałości organicznych w ceramice (ORA-Organic Resiude Analysis)/Analysis
of ceramic residues preserved within the pottery (ORA-OrganicResidueAnalysis)-Harry K.
Robson,Fiona England,Alexandre Lucquin,Oliver E.Craig
2.6 Wyroby kamienne/Lithic artefacts-Jarosław Wilczyński,Bernadeta Kufel-Diakowska.
2.6.1.Materiały fazy Ib/Materials associated with the phase Ib
2.6.1.1.Surowiec/Rawmaterial
2.6.1.2. Rdzenie i tłuczki krzemienne / Cores and hammerstones
2.6.1.3.Debitaż/Debitage
2.6.1.4.Narzędzia retuszowane/Retouched tools
2.6.1.5.Analiza traseologiczna artefktów krzemiennych/Micro usewear analysis of flint
artefacts
2.6.1.6. Ciosła / Chisels
2.6.1.7.Żarna i płytki szlifierskie/Grindstones and grinders,grinding slabs.
2.6.1.8.Podsumowanie/Summary
2.6.2.Materiały fazy IIIa/Materials associated with the phase IIIa
2.6.2.1. Surowiec / Raw materials
2.6.2.2. Rdzenie oraz tłuczki krzemienne / Cores and hammerstones
2.6.2.3.Debitaż/Debitage
2.6.2.4.Narzędzia retuszowane/Retouched tools
2.6.2.5.Analiza traseologiczna artefaktów krzemiennych/Micro usewear analysis of flint
artefacts
2.6.2.6.Ciosła i motyki/Chisels and hoes
2.6.2.7.Żarna i płytki szlifierskie/Grindstones and grinding slabs
2.6.2.8. Podsumowanie / Summary
2.6.3.Materiały fazy IIIa/Materials associated with the phase IIIa
2.6.3.1. Surowiec / Raw material
2.6.3.2. Rdzenie oraz tłuczki krzemienne / Cores and hammerstones
2.6.3.3.Debitaż/Debitage
2.6.3.4.Narzędziaretuszowane/Retouchedtools
2.6.3.5.Analiza traseologiczna artefaktów krzemiennych/Micro usewear analysis of flint
artefacts
2.6.3.6. Ciosła i moqrki / Chisels and hoes
2.6.3.7.Tłuczki kamienne/Hammerstones
2.6.3.8.Podsumowanie/Summary
2.6.4.Materiały o niesprecyzowanej chronologii/Artefacts of undetermined chronology.
2.6.5.Materiały kamienne-Podsumowanie/Stone artefacts-Summary
2.7. Szczątki roślinne/ Plant remains- Maria Lityńska-Zając, Magdalena Moskal-del Hoyo
2.7.1.Materiał i metody badań/Research materials and methodology
2.7.2. Stan zachowania szczątków / State of preservation of remains
2.7.3.Wyniki/Results 2.7.4. Gospodarka roślinna / Economy of plant cultivation
2.7.5.Rekonstrukcja roślinności regionalnej/Reconstruction of regional vegetation.
2.7.6. Analiza profili palinologicznych / Analysis of palynological profile –Agnieszka Wacnik 2.8. Szczątki zwierzęce / Faunal remains – Jarosław Wilczyński
2.8.1.Metodyka badań/Research methodology
2.8.2.Wyniki/Results 3.Analiza przestrzenna źródeł za pomocą GIS / Spatial analysis of prehistoric materials using the GIS -
Andreas Kotula,Joanna Jędrysik,Riobert Kenig,Tomasz Oberc
3.1. Generalna charakterystyka tafonomiczna i chronologiczna stanowiska / General characteristic
of taphonomy and chronology ofthe site
3.2. Dystrybucja znalezisk / Spatial distribution of the finds
3.3.Ceramika/Pottery
3.4. Zabytki krzemienne i kamienne / Stone and flint artefacts
3.5. Strefy użytkowania osady na podstawie rozproszenia zabytków krzemiennych / Utilisation zones
distinguished based on the spatial distribution of flint artefacts
3.6. Warstwa kulturowa (WK I) / Cultural layer (WK I) 3.7. Straqrgrafia obiektów / Stratigraphy of features 3.8. Dane paleobotaniczne / Paleobotanical data 4.Analiza obszaru eksploatacji wokół osady / Analysis of exploitation area around the settlement -
Tomasz Oberc,Joanna Jędrysik
4.1.Informacje wstępne/Preliminary information
4.2. Najbliższe otoczenie osady / Closest surroundings of the settlement
4.3. Lokalna sieć osadnicza / Local settlement network 5.Chronologia osady / Chronology of the settlement – Agnieszka Czekaj-Zastawny,Tomasz Oberc
5.1. Chronologia na podstawie stylistyki ceramiki / Chronology determined based on the pottery
stylistics
5.2.Chronologia absolutna/Absolute chronology
5.3. Interpretacja chronologii osadnictwa / Chronological interpretation ofthe settlement 6. Funkcjonowanie i rozwój osady kultury ceramiki wstęgowej rytej / Functioning and development of the
Linear Pottery Culture settlement -Agnieszka Czekaj-Zastawny, Magdalena Bochnia, Oliver E. Craig,
Fiona England,Joanna Jędrysik,Robert Kenig,Andreas Kotula,Bernadeta Kufel-Diakowska,Agnieszka
Kukułka,Maria Lityńska-Zając,Alexandre Lucquin,Magdalena Moskal-del Hoyo,Toszasz Oberc,Anna
Rauba-Bukowska,Harry Robson,Jarosław Wilczyński
6.1. Fazy zabudowy i rozplanowanie osady / Occupational phases and spatial arrangement of the
settlement
6.2.Domy/Houses
6.3.Strefy aktywności przydomowej/Household activity zones
6.4.Podstawy gospodarcze /Economic grounds 7.Materiały młodszych ugrupowań kulturowych - kultura mierzanowicka / Materials of the younger
cultural units –the Mierzanowice culture – Marta Korczyńska,Joanna Jędrysik 8.Zakończenie / Conclusions
Bibliografia/References
The earliest settlement of the Linear Pottery Culture fiom the territory of Poland. Gwoździec site 2, com.
Zakliczyn - Summary
Lista Autorów / List of Authors
Katalog obiektów / Catalogue of features (https://rcin.org.pl/dlibra/publication/269557) - CD
Tablice / Tables (hftps://rcin.org.pl/dlibra/publication/269557)- CD
Plan stanowiska/ Plan of the site (https ://rcin.org.pl/dlibra/publication/269557)- CD
Najstarsza osada kultury ceramiki wstęgowej rytej z terenu Polski Gwoździec stan.2,gm. Zakliczyn
