Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego T.VII Zwyczaje i obrzędy weselne cz.1 Od zalotów do ślubu cywilnego

Opis

Z uwagi na odbfitość zgromadzonych materiałów postanowiono dokonać podziału tematyki weselnej na kilka cześci.Prezentowana praca stanowi obejmuje zaloty, swatanie i zaręczyny ( oprac.Agnieszka Pieńczak), zapraszanie gości weselnych,wigilię ślubu wraz z dziewiczym i kawalerskim wieczorem oraz zawarcie małżeństwa w Urzędzie Stanu Cywilnego (oprac.Anna Drożdż) Komentarze zostały przygotowane według wcześniej przyjętej koncepcji polegającej na publikacji map wraz z towarzyszącym im tekstemzawierającym informacje....

                                                                                                                                            ( frag. Wstępu Zygmunt Kłodnicki)

Spis treści

                               Spis treści

Wstęp

Rozdział I - Zaloty. Wzajemne poznawanie się młodych ludzi

1. Normy społeczne związane z poznawaniem się młodych oraz kryteria brane pod uwagę podczas wyboru partnera życiowego (przed II wojną światową)
2. Normy społeczne związane z poznawaniem się młodych oraz kryteria brane pod uwagę podczas wyboru partnera życiowego (po II wojnie światowej)

Rozdział II - Swaty. Zwyczaj udawania się kawalera z osobą trzecią do rodziców dziewczyny w celu przedwstępnego omówienia sprawy zawarcia małżeństwa

1. Motywy wyboru partnera Życiowego przez rodziców
2. Motywy wyboru partnera podejmowane przez rodziców przed właściwymi swatami
3. Motywy wyboru partnera podejmowane przez rodziców podczas swatów .
4. Informacje ogólne
5. Chronologia zjawiska
6. Nazwy gwarowe na określenie zjawiska
7. Nakazy i zakazy udawania się w swaty w określonych porach (dni tygodnia pory dnia, pory roku)
8. Osoby zajmujące się kojarzeniem małżeństw
9. Nazwy osób zajmujących się kojarzeniem małżeństw
10. Inne znaczenia terminów "swat" i "swatka"
11. Osoby wybierane na swata
12. Formy wynagrodzeń za pracę swata
13. Zwroty przysłowiowe związane z czynnościami wykonywanymi przez swata.
14. Główne role pełnione przez swata
15. Rola swata w informowaniu zainteresowanych stron o zawarciu małżeństwa
16. Rola swata w ustalaniu wysokości wiana
17. Rola swata podczas ,,zmówin"
18. Przebieg swatów
19. Niektóre zachowania związane z wejściem swata do izby
20. Sposoby nawiązywania rozmowy swata z rodzicami dziewczyny na początku wizyty
21. Symbolika alkoholu przyniesionego przez swata
22. Formy wyrażania zgody na małżeństwo związane z wypiciem alkoholu
23. Poczęstunek podawany podczas swatów po "przepiciu" alkoholem
24. Formy odmowy zgody na małżeństwo związane z niewypiciem alkoholu .
25. Inne formy odmowy
26. Przebieg swatów w przypadkach szczególnych
27. Swaty do kobiety ciężarnej
28. Swaty do panny z dzieckiem
29. „Targi" przedślubne i związane z tym odwiedziny rodziców panny w gospodarstwie kawalera („oględziny")
30. Targi przedślubne organizowane przed oględzinami
31. Oględziny - informacje ogólne
32. Nazwy gwarowe oględzin gospodarstwa kawalera
33. Chronologia zjawiska
34. Zasadniczy cel oględzin
35. Osoby uczestniczące w oględzinach
36. Poczęstunek podawany podczas oględzin
37. Zachowania i formuły odmowne podczas oględzin

Rozdział III - Zaręczyny

1. Informacje ogólne
2. Miejsce zaręczyn w obrzędowości weselnej (stan przed II wojną światową)

1. Miejsce zaręczyn w obrzędowości weselnej (stan zjawiska po II wojnie Światowej)
2. Nakazy i zakazy związane z zawieraniem zaręczyn w określonych porach (dni tygodnia i miesiące)
3. Role osób biorących udział w zaręczynach
4. Rola swata podczas zaręczyn
5. Rola rodziców podczas zaręczyn
6. Rola starosty podczas zaręczyn
7. Rola marszałka podczas zaręczyn
8. Role innych uczestników podczas zaręczyn
9. Role osób obecnych na zaręczynach (stan w latach 70. XX wieku). .
10. Wręczanie darów podczas zaręczynowego spotkania
11. Wręczanie przez kawalera pierścionka zaręczynowego
12. Obustronna wymiana pierścionków lub obrączek
13. Inne dary wręczane podczas zaręczyn lub tuż przed Ślubem
14. Poczęstunek podawany podczas zaręczyn i zachowania symboliczne z nim związane
15. Poczęstunek podawany podczas zaręczyn
16. Zachowania symboliczne podczas poczęstunku organizowanego podczas zaręczyn
17. Zwyczaje i normy obowiązujące obie strony w okresie narzeczeństwa
18. Czynniki powodujące zerwanie okresu zaręczynowego
19. Konsekwencje zerwania umowy zaręczynowej (majątkowej)
20. Długość trwania okresu zaręczynowego

Rozdział IV - Zapraszanie gości weselnych

Wstęp

1. Osoby zapraszane na wesele, osoby odpowiedzialne za ustalenie wykazu zaproszonych, zwyczaj spraszania całej wsi .
2. Osoby zapraszane
3. Osoby ustalające wykaz zaproszonych
4. Zwyczaj zapraszania całej wsi
5. Terminy zapraszania oraz osoby zapraszające na wesele
6. Terminy zapraszania po raz pierwszy
7. Terminy zapraszania po raz drugi
8. Terminy zapraszania po raz trzeci
9. Dzień tygodnia, w którym ma miejsce zaproszenie
10. Osoby zapraszające na wesele (po raz pierwszy)
11. a) panna młoda i pan młody sami (osobno)
12. b) panna młoda w towarzystwie druhny i pan młody w towarzystwie drużby (osobno)
13. c) panna młoda w towarzystwie drużki
14. d) pan młody w towarzystwie drużby .
15. e) pan młody i panna młoda (razem) .
16. f) rodzice młodych
17. g) państwo młodzi w towarzystwie rodziców
18. h) drużbowie, druhny oraz inne wybrane osoby
19. Osoby zapraszające na wesele ( po raz kolejny)
20. a) panna młoda wraz z panem młodym
21. b) druhna i/lub drużba .
22. c) rodzice państwa młodych lub osoba z nimi spokrewniona
23. d) inni uczestnicy wesela
24. Błogosławieństwo przekazywane pannie młodej i oracje wygłaszane przez osoby

zapraszające

1. Błogosławieństwo
2. Oracje
3. Wierzenia i zachowania magiczne towarzyszące zapraszaniu gości weselnych
4. Poczęstunek organizowany dla osób zapraszających na wesele

Rozdział V - Dziewiczy i kawalerski wieczór

Wstęp

1. Zwyczaje towarzyszące spotkaniu
2. Ozdabianie sali weselnej i domu weselnego
3. Wypiekanie kołaczy weselnych
4. Wyplatanie wianka/wianków
5. Przygotowywanie rózgi weselnej
6. Zachowania wierzeniowe praktykowane podczas wieczoru dziewiczego
7. Zachowania magiczne praktykowane podczas wieczoru dziewiczego
8. Zwyczaj organizowania kawalerskiego wieczoru
9. Zwyczaj organizowania przez narzeczonych wspólnego spotkania w wigilię wesela
10. Zwyczaj „polter abend"

Rozdział VI - Zawarcie małżeństwa cywilnego

Wstęp

1. Termin zawarcia ślubu cywilnego
2. Osoby uczestniczące w ceremonii zawierania ślubu cywilnego
3. Osoby wybierane na świadków
4. Zwyczaje i zachowania towarzyszące zawarciu ślubu cywilnego
5. Ubiór państwa młodych
6. Wymiana obrączek w czasie ślubu cywilnego
7. Wybór pojazdu
8. Zwyczaj organizowania przyjęcia po Ślubie cywilnym
9. Wspólne mieszkanie państwa młodych po ślubie cywilnym
10. Zachowania zwyczajowe i zabiegi magiczne przed i po ślubie cywilnym
11. Pożegnanie i powitanie młodej pary
12. Wróżby

Summary

Aneks I. Mapa pomocnicza "Kolejność geograficzna podawania dokumentacji w pracy’’

Aneks II. Kolejność geograficzna podawania dokumentacji w pracy

Spis map (w języku polskim i angielskim)

Bibliografia

Indeks nazw geograficznych