El Adam. Wczesnoholoceńska kolonizacja południowej strefy egipskiej Pustyni Zachodniej

Opis

Publikacja przedstawia obraz kolonizacji egipskiej Pustyni Zachodniej w datowanym na okres

pomiędzy 9000/8500 a 7800 BC horyzoncie El Adam. Ukazano w niej dynamikę rozwoju społeczności

łowiecko-zbierackich, wywodzących się z rozpoznanego w dolinie Nilu Arkinianu, na którą istotny wpływ miały

zmieniające się waruki klimatyczne i środowiskowe. Książka zawiera też dyskusję na temat podstaw

gospodarczych opisywanych społeczności, do niedawna uważanych za pionierów pasterstwa w Afryce.

 

Spis treści

 

Przedmowa

I. Wprowadzenie

I.1. Zakres rzeczowy

I.2. Zakres terytorialny

I.3. Ramy chronologiczne

I.4. Metody

I.5. Podstawowe pojęcia, terminy i ograniczenia

I.6. Układ pracy

II. Historia badań

II.1. Misje, badacze, stanowiska. Historia eksploracji Pustyni Zachodniej i doliny Nilu

II.2. Początki holocenu na Pustyni Zachodniej i w dolinie Nilu. Teorie i problemy interpretacyjne

III. Fizjografia Pustyni Zachodniej i doliny Nilu

III.1. Geologia i geomorfologia Pustyni Zachodniej

III.2. Depresje południowej Pustyni Zachodniej

III.3. Geologiczna historia doliny Nilu

III.4. Współczesny klimat Południowej Pustyni Zachodniej w Egipcie

III.5. Charakterystyka środowiska naturalnego w początkach holocenu

III.5.1. Warunki klimatyczne

III.5.2. Wczesnoholoceńska flora

III.5.3. Wczesnoholoceńska fauna

IV. Horyzont El Adam. Źródła

IV.1. Stanowiska

IV.1.1. El Adam Playa

IV.1.2. Nabta Playa

IV.1.3. El Gebal El Beid Playa

IV.1.4. Pozostałe stanowiska południowej Pustyni Zachodniej

IV.2. Systematyka źródeł ruchomych. Charakterystyka inwentarzy

IV.2.1. Krzemieniarstwo

IV.2.1.1. Zespoły z El Adam Playa

IV.2.1.1.1. Stanowisko E-79-8

IV.2.1.1.2. Stanowisko E-80-4

IV.2.1.2. Zespoły z Nabta Playa

IV.2.1.2.1. Stanowisko E-75-9

IV.2.1.2.2. Stanowisko E-91-3

IV.2.1.2.3. Stanowisko E-91-4

IV.2.1.2.4. Stanowisko E-06-1

IV.2.1.2.5. Stanowisko E-08-2

IV.2.1.3. Zespoły z El Gebal El Beid Playa

IV.2.1.4. Krzemieniarstwo horyzontu El Adam. Podsumowanie

IV.2.2. Kamieniarstwo

IV.2.2.1. Struktura surowcowa

IV.2.2.2. Metody obróbki surowców skalnych

IV.2.2.3. Struktura typologiczna i funkcjonalna makrolitycznych narzędzi kamiennych

IV.2.2.4. Kamieniarstwo – podsumowanie

IV.2.3. Ceramika

IV.2.3.1. Geneza

IV.2.3.2. Ceramika horyzontu El Adam

IV.2.3.2.1. Technologia

IV.2.3.2.2. Morfologia

IV.2.3.2.3. Dekoracja

IV.2.3.2.4. Funkcja

IV.2.3.2.5. Ceramika horyzontu El Adam w kontekście innych stanowisk Północno-

-Wschodniej Afryki

IV.2.4. Przedmioty z surowców organicznych

IV.2.4.1. Pojemniki ze skorup jaj strusich

IV.2.4.1.1. Motywy zdobnicze

IV.2.4.1.2. Znaczenie pojemników ze skorup jaj strusia

IV.2.4.2. Ozdoby – paciorki ze skorup jaj strusia

IV.2.4.3. Muszle z doliny Nilu

IV.2.4.4. Niezachowane elementy z surowców organicznych

IV.3. Struktury osadnicze

IV.3.1. Obiekty mieszkalne

IV.3.2. Paleniska

IV.3.3. Obiekty gospodarcze

IV.3.4. Studnie

IV.3.5. Organizacja przestrzenna osiedli i obozowisk

V. Podstawowe cechy sieci osadniczej

V.1. Reguły lokalizacji osadnictwa

V.1.1. Stanowiska pustynne

V.1.2. Dolina Nilu

V.1.3. Sezonowe migracje. Mobilność łowców-zbieraczy

V.1.4. Reguły osadnicze łowców-zbieraczy-pasterzy

V.2. Zasięg występowania

VI. Podstawy gospodarcze

VI.1. Pasterstwo? Argumenty za i przeciw afrykańskiej, niezależnej domestykacji bydła

VI.1.1. Tur (Bos primigenius) z doliny Nilu

VI.1.2. Badania DNA bydła

VI.1.3. Dane lingwistyczne

VI.1.4. Argumenty środowiskowe

VI.1.5. Dane archeologiczne i archeozoologiczne

VI.2. Łowiectwo

VI.3. Zbieractwo

VI.4. Muszle

VII. Demografia i organizacja społeczna

VII.1. Społeczności łowiecko-zbierackie

VII.2. Społeczności łowiecko-zbieracko-pasterskie

VIII. Chronologia horyzontu El Adam

VIII.1. Rejestr oznaczeń radiowęglowych. Chronologia absolutna

VIII.2. Chronologia względna