Opis
Nieustanne dążenie do indywidualizmu, a co za tym idzie do korzystnego wyróżniania się, elitarności, uznać można za jedną z głównych sił napędowych cywilizacji Zachodu. Dyfuzja wzorców kulturalnych, w tym także adaptacja stylów życia i wzorców konsumpcji warstw wyższych na niższych szczeblach hierarchii społecznej, to zjawisko stałe, charakterystyczne dla wszystkich epok. Elitarność wymagała zatem zastosowania rozmaitych i zmiennych strategii, służących do nieustannego potwierdzania własnej pozycji w odbiorze społecznym. Kwestie te w dużej mierze dotyczą zagadnień z dziejów kultury materialnej, których z tej perspektywy nie da się oddzielić od historii społecznej. Prezentowane studia autorstwa badaczy różnych dyscyplin - historyków różnych epok, archeologa i historyka architektury, obejmują bardzo szeroki krąg problemów badawczych, za wspólny mianownik których uznać można różne formy materialnej i społecznej ostentacji. Charakteryzowane zjawiska bez wątpienia zaliczają się do fenomenów długiego trwania, co usprawiedliwia szerokie ramy chronologiczne od XIII po XIX wiek.
Spis treści
Wstęp
Leszek Kajzer, Między Łęczycą a Chrząstowem czyli kto, kiedy i dlaczego wybudował kościół w Strońsku nad Wartą
Marcin Rafał Pauk, Fama, gloria, curia ac ingens familia. Służba i klientela rycerska w otoczeniu możnowładztwa czeskiego (XIII - początek XIV wieku)
Małgorzata Chorowska, Pałac i kamienica. Wpływ siedziby pańskiej na wrocławskie i podwrocławskie domy mieszczan w średniowieczu
Ewa Wółkiewicz, Curia episcopalis. Organizacja rezydencji biskupów wrocławskich w późnym średniowieczu
Monika Saczyńska, Prywatna przestrzeń sakralna. Przykłady wykorzystywania ołtarzy przenośnych w późnośredniowiecznej Polsce
Katerina Jisova, Sytuacja majątkowa mieszczan praskich w XV wieku
Martin Nodl, Średniowieczny testament jako anomalia
Urszula Sowina, Z dziejów mieszczańskich majątków Krakowa w I połowie XVI wieku: Piotr Wedelicjusz i krakowski rynek matrymonialny
Jerzy Dygdała, Nowe pałace dwóch podskarbich wielkich koronnych z doby saskiej Jana Jerzego Przebendowskiego i Jana Ansgarego Czapskiego jako symbole awansu społecznego
Jarosław Dumanowski, Meble w dworach wielkopolskich w XVIII wieku: materialne ramy przestrzeni prywatnej i społecznej
Dariusz Główka, Parady, ekwipaże, stoły. Ze studiów na poziomem życia biskupów rzymsko-katolickich w osiemnastowiecznej Polsce
Edmund Kizik, Egzekucja gdańskich ordynacji o służbie domowej w XVIII wieku
Grzegorz Paweł Bąbiak, "Wszyscy stawiają pałace i ja kazałem postawić..." Pałace burżuazji na ziemiach polskich jako wyraz aspiracji społecznych
Streszczenia
